Stop afbraak sociale huursector

In een open brief in Het Parool van 20 augustus roept het Initiatief Betaalbaar Wonen Amsterdam Noord (IBW-N) de kabinetsonderhandelaars op om de afbraak van de sociale huursector te stoppen.

Volgens Han Wanders en Wil van Zijl van het IBW-A moet er ‘radicaal gebroken worden met het beleid dat leidt tot verdringing uit de stad van mensen met een bescheiden (midden)inkomen’. Vooral in steden met een grote woningnood zoals Amsterdam. ‘Wegkijken en bagatelliseren van de feiten kan niet meer.’

Betaalbare woningvoorraad snel kleiner

De betaalbare woningvoorraad kalft de laatste jaren in hoog tempo af, door verkoop, liberalisatie en de enorme stijging van de huren. Grote boosdoener is de verhuurderheffing, die vooral is verhaald op huurders. Verder heeft de invoering van de WOZ-waarde in het puntenstelling geleid tot ongekende prijsopdrijving, met name in steden als Amsterdam.

Grote kloof tussen vraag en aanbod

Het gevolg is dat er steeds grotere kloof ontstaat tussen de vraag naar en het aanbod van betaalbare huurwoningen. Dat uit zich in een groeiend aantal woningzoekenden: alleen al in Amsterdam bijna 56.000.

Schaf verhuurderheffing af

Daarom roept het IBW-N de onderhandelaars in Den Haag op om onmiddellijk de verhuurderheffing af te schaffen en het geld te benutten voor huurverlaging en investeringen in noodzakelijke nieuwbouw en verduurzaming. Ook moet de WOZ-waarde in het puntenstelsel worden afgeschaft, of in ieder geval worden gegrensd op maximaal 10 procent boven het landelijk gemiddelde.

Anderhalve maand huur direct naar de schatkist

De eerste anderhalve maand huur die sociale huurders gemiddeld betalen gaat direct naar de schatkist, dat blijkt uit berekeningen van de Woonbond.

Sociale verhuurders betalen een heffing (de verhuurderheffing) over de waarde van hun sociale huurwoningen. Doordat dat percentage jaarlijks stijgt, en de waarde van de woningen ook, wordt dat bedrag elk jaar hoger. Om dat te betalen, kunnen verhuurders vanaf 2013 jaarlijks een hogere huurverhoging doorvoeren. Zo zijn het de huurders die deze heffing betalen.

Verkapte belasting sociale huurders
Gemiddeld is de verhuurderheffing in 2017 een bedrag van  €752,- per sociale huurwoning. Dat betekent met een gemiddelde sociale huurprijs van €525,- dat de eerste anderhalve maand van de huur die sociale huurders betalen direct naar de schatkist gaat. De Woonbond ziet de heffing dan ook als een verkapte belasting voor sociale huurders.

Huren moeten tien procent omlaag
De Woonbond vindt dat een nieuw kabinet een einde moet maken aan de verhuurderheffing. Dan is er bij verhuurders ruimte om de huren tien procent te verlagen én te investeren in nieuwbouw en energiebesparing.  Huurverlaging is hard nodig omdat steeds meer sociale huurders financieel in de knel zitten. Een half miljoen hurende huishoudens heeft inmiddels een te hoge huur voor hun inkomen. Terwijl  bij huurders het besteedbaar inkomen de afgelopen jaren daalde, is de huurprijs juist fors gestegen.

Inkomensafhankelijke huurverhoging zorgt nauwelijks voor meer doorstroming

In 2013 werd de inkomensafhankelijke huurverhoging ingevoerd met het doel huurders met een middeninkomen de sociale huursector uit te bewegen. Uit een onderzoek van de ING blijkt vandaag dat de extra huurverhogingen amper voor meer doorstroming zorgen.

Ruim 80% van de huurders met een hoger inkomen (boven de €40.349) geeft aan dat de huurverhogingen van de laatste jaren geen invloed hebben gehad op hun verhuisgedrag. Dit aandeel is bij sociale huurders met een lager inkomen bijna gelijk.

Minder te besteden

Huurders hebben door invoering van de inkomensafhankelijke huurverhoging wel flink minder te besteden. Ruim 40% van de sociale huurders moet bezuinigen door de huurverhogingen van afgelopen jaren. Sparen is voor veel huurders niet mogelijk omdat zij hun volledige inkomen nodig hebben om rond te komen. De helft van de huurders komt dan ook niet aan sparen toe.

Stop met wegpesten huurders

Woonbonddirecteur Ronald Paping: ‘Het is krom dat de overheid probeert huurders met een bescheiden middeninkomen weg te pesten uit de sociale sector met enorme huurverhogingen, terwijl deze huurders vaak al forse huurprijzen betalen en nergens anders terechtkunnen.’

Rechtszaak Gluurverhoging

Er loopt nog een rechtszaak van de Woonbond tegen de Staat en verhuurderskoepels over de inkomensafhankelijke huurverhoging of ‘Gluurverhoging’. Om deze huurverhogingen te kunnen innen geeft de Belastingdienst op grote schaal inkomensgegevens door aan verhuurders en schendt daarmee de privacy van huurders. In oktober wordt de uitspraak verwacht.